Wat?
De gemeenteraad kan, op eigen initiatief of op verzoek van inwoners van de gemeente, beslissen om de inwoners van de stad Diest te raadplegen.
Wie?
Een persoon kan verzoeken om een volksraadpleging als hij aan al de volgende voorwaarden voldoet:
- in het bevolkingsregister van de gemeente ingeschreven of vermeld zijn;
- de leeftijd van zestien jaar bereikt hebben;
- niet het voorwerp uitmaken van een veroordeling of beslissing die voor een gemeenteraadskiezer de uitsluiting of schorsing van het kiesrecht meebrengt.
De hierboven beschreven voorwaarden moeten vervuld zijn op de datum waarop het verzoekschrift wordt ingediend.
Een verzoekschrift indienen
Het initiatief dat uitgaat van de inwoners van de gemeente moet worden gesteund door ten minste 3.000 inwoners in een gemeente met het inwonersaantal van Diest.
Een geldig verzoek bestaat uit een:
- verzoekschrift
- gemotiveerde nota
- documenten met meer informatie over de volksraadpleging
- petitielijst
Het verzoek wordt ingediend met een formulier dat bestaat uit een verzoekschrift en een petitielijst.
Het verzoekschrift bevat de volgende vermeldingen:
1° de naam van de gemeente:
Diest
2° de tekst van artikel 196 van het Strafwetboek:
Met opsluiting van vijf jaar tot tien jaar worden gestraft de andere personen die in authentieke en openbare geschriften valsheid plegen en alle personen die in handels- of bankgeschriften of in private geschriften valsheid plegen, Hetzij door valse handtekeningen, Hetzij door namaking of vervalsing van geschriften of handtekeningen, Hetzij door overeenkomsten, beschikkingen, verbintenissen of schuldbevrijdingen valselijk op te maken of achteraf in de akten in te voegen, Hetzij door toevoeging of vervalsing van bedingen, verklaringen of feiten die deze akten ten doel hadden op te nemen of vast te stellen.
3° de vraag of vragen waarop de voorgenomen volksraadpleging betrekking heeft;
de vraag of vragen worden zo geformuleerd dat met ja of nee geantwoord kan worden.
4° de naam, de voornamen, de geboortedatum en de woonplaats van de personen die het initiatief nemen tot de volksraadpleging.
De petitielijst bevat volgende vermeldingen:
de naam, voornamen, geboortedatum en woonplaats van iedereen die het verzoekschrift heeft ondertekend.
Verdere procedure
Elk verzoek om een volksraadpleging te houden, op initiatief van de inwoners van de gemeente, wordt gericht aan het college van burgemeester en schepenen. Het verzoek wordt met een aangetekende brief of door afgifte tegen ontvangstbewijs ingediend. De Vlaamse Regering kan bepalen dat ook andere manieren van indiening mogelijk zijn.
Na de ontvangst van het verzoek onderzoekt het college van burgemeester en schepenen of het verzoekschrift gesteund is door een voldoende aantal geldige handtekeningen en voldoet aan de vereisten. Het resultaat van dat onderzoek wordt in een gemotiveerd advies meegedeeld aan de gemeenteraad.
De gemeenteraad beslist of het verzoek toelaatbaar is.
De deelname aan de volksraadpleging is niet verplicht. Elke deelnemer heeft recht op één stem. De stemming is geheim.
Uitzonderingen
Persoonlijke aangelegenheden en aangelegenheden betreffende de rekeningen, het meerjarenplan en de aanpassingen ervan, de gemeentebelastingen en de retributies kunnen niet het onderwerp zijn van een raadpleging.
Een volksraadpleging kan niet worden georganiseerd in de periode van twaalf maanden voor de dag van de verkiezingen voor de volledige vernieuwing van de gemeenteraden. Bovendien kan er geen volksraadpleging worden georganiseerd in de periode van veertig dagen voor de rechtstreekse verkiezing van de leden van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de gemeenschaps- en gewestparlementen en het Europees Parlement.
De inwoners van de gemeente kunnen maar eenmaal om de zes maanden worden geraadpleegd, met een maximum van zes volksraadplegingen per bestuursperiode. Gedurende de periode tussen twee vernieuwingen van de gemeenteraad kan maar één volksraadpleging over hetzelfde onderwerp worden gehouden.
Regelgeving
Decreet lokaal bestuur: Artikelen 305 tot en met 325